De Henk en Mia Leene Bibliotheek

HET ROOD IN DE SPIRITUELE BETEKENIS 

De ouden zeiden zo poëtisch: "Het hemelse vuur rust in de grot des harten", waarmede zij aanduidden dat alle zegenende energie lichaam en geest oplaadt via het hart, "dit vuur is het fundament van de schepping en het begin van de hemelse mens; door dit vuur kan deze mens de wereld overwinnen." 

Het is dus wel duidelijk dat vuur een belangrijk, zo niet het belangrijkste element is, omdat het met energie is verbonden, de energie die leven betekent. 

Het vuur en de ether zijn de onbelichaamde vormen van de geest, die in en achter de gehele schepping, schepsels incluis, de stuwende kracht is. Het vuur en de ether zijn terug te vinden in het rood en het blauw; wanneer dit rode vuur zich vermengt met de ziel krijgt men een specifieke kleur purper, de heilige kleur uit de oudheid. 

Volgens de legenden werd Adam gevormd uit de aarde (zwart), uit water (blauw) en vuur (rood). Het blauw van de ether heeft een meer subtielere tint dan het blauw van het water. Scheikundige ether heeft b.v. altijd een grijsblauwe tint, iets dat men vanaf hoge bergtoppen kan waarnemen. 

Edel dieprood is de kleur van de goede moed en van de geestelijke liefde, die steeds door een vurige bezieling wordt gekenmerkt. Het diepe zwart is gelijk aan de ontvankelijkheid en de onderworpenheid aan het licht; en het blauw is als de ontvankelijke, stromende wateren of als de trouw van de hemel; door het water wordt de oerhunkering gesymboliseerd, de totale reine en devote overgave, die anders is dan de onwetende onderworpenheid van de aarde (zwart) en in het hemelse blauw is het de eeuwige omarming van de hemel die de onwetendheid, de aarde, draagt en koestert. 

De bliksem is ook vuur, maar hij is een samengaan van de ether (blauw) en het rood-oranje van de hemelse hitte; de elektrische geladenheid van de bliksem heeft een bijzondere uitwerking op de ontvankelijke aardse wateren. Op het platte land weet men dat de onweersregen een regenererende werking heeft op al wat leeft. Op een boerenerf kan men zien hoe de dieren zich er enthousiast in gaan baden. 

Het rode bloed van de doden mist de ziel, het is een dode rode kleur, de straling ontbreekt, dit rood vloeit weg. Zielvol rood is een vurige kleur die het bloed verwarmt, energie geeft, zoals te constateren is bij de zonsopgang, waardoor het menselijke bloed een verandering ondergaat. In het zielvolle rood speelt de tint blauw altijd mee, zoals de roodblauwe robijn toont. 

In de alchemie wordt ook nogal eens over kleuren gesproken, b.v. wanneer men over de schepping spreekt: 

"De aarde werd vochtig en braakte blauwgrijze dampen uit, alsof zij vuur at." 

De vereniging van aarde (zwart) en vuur (rood) en de blauwgrijze ether betekende het leven. Vandaar dat het zodiakale teken van de Ram de Robijn als streefsteen heeft, het edele vuur, en de violette amethist als profane steen: de ootmoed, die het Ramtype zozeer nodig heeft. 

Op het moment dat de zon (vuur) de aarde (zwart) aanraakt breekt de dag in vlammen (rood-geel) over de aarde. 

Bij de Grieken offerde men Pan (Saturnus) aan het vuur: dan werd zijn zwarte lichaam wit, zijn gezicht rood en zijn hoorns van goud, als een teken van zijn totale wedergeboorte. Zo wordt de zwarte Saturnus de wijze poortwachter door het zwart, wit, rood en goud. 

HET ROOD IN DE MYSTIEKE BETEKENIS 

In de oudste mystieke aanduiding is rood de kleur van de Hebreeuwse letter Shi of Shiva, de god van de wedergeboorte. 

Hier ook weer de symboliek van het zwart (aarde) dat door het vuur (rood) tot herleven komt. 

Het rood is altijd de kleur van herstel en wedergeboorte, als door vuur heen, de kleur dus van de ervaringen. De nuance rood waardoor iemand aangetrokken wordt typeert zijn ervaringsleven. Wanneer iemand een afschuw heeft van de kleur rood is hij lichamelijk en/of geestelijk zwak, daar hij dan het vuur, de energie, de aangrijpende ervaringen schuwt. 

Iemand die moe is b.v. zal nooit rood om zich heen velen. 

Rood is ook de kleur van kinderen; het is de kleur van het begin, van de moed, de levenskracht en elk kind wordt daardoor aangetrokken, indien het gezond is. 

In sommige mystieke betekenissen is het de kleur van de onschuldige liefde (zoals van kinderen), een overgave die verwarmt. Het is hier de tint rood die de fatale nuance mist van de hartstocht, die schroeit of verbrandt. 

In de oudheid was rood daarom de kleur van de onschuld en de maagdelijkheid, een vlammend rood, geboren uit het ontwaken van een jonge ziel, die er nauwelijks een eigen tint aan gaf. Het was als een aurora, overweldigend, alles overrompelend, maar zonder enig kwaad. 

In alle ceremoniën der oude tijden speelt de kleur rood de rol van de overgave of van de geestelijke opwekking, het geestelijke vuur. Vuur dat uit zichzelf op het altaar ging branden, omdat daar de ziel van dat vuur altijd latent aanwezig was. 

De rijpe ziel, die wordt aangestoken door de geest, zeggen vóórchristelijke godsdiensten, kleurt zich purper. Het is deze purperen ziel die zich in het water, in het hout, in de stenen en in de lucht bevindt. 

Wordt deze ziel aangestoken door het vuur van Vishnou, dan wordt haar purper schitterender dan de zon. 

HET ROOD IN DE PROFANE BETEKENIS 

Rood is altijd de kleur van bloed geweest, van strijd, onheiligheid, revolte (tegen al het hemelse). Het rood is hier te vergelijken met een geforceerde vermenging van het zwart (aarde) dat wordt geforceerd door het vuur van de wil (rode agressie). 

Op zulk een rood kunnen velen nerveus reageren, er zit geen zegenende werking in, het wordt slechts de aanzet tot verzet, tot verbranding of vernietiging. Vandaar dat onrustige en nerveuze mensen erdoor overspannen kunnen raken. 

Goed, genezend rood bezit altijd een nuance van het blauw. 

HET ROOD IN DE THERAPEUTISCHE BETEKENIS 

Rood geeft energie, stimuleert de wil, heilzaam bij kinderziekten, stimuleert de lever, goed voor reuma die door warmte geneest, tegen haaruitval, tegen spit en jicht, tegen bloedarmoede, tegen koude. 

Niet bij nerveuze mensen gebruiken, niet bij astma aanwenden. 

Verwarmende Peru-balsem is bruinrood; roestend ijzer wordt bruinrood, de bloem van de sterk ijzerhoudende brandnetel is bruinrood, pepers zijn rood. Nooit gebruiken bij ontstekingen. 

Pijnen worden sterker. Rood werkt aderverwijdend, ademhalingbevorderend. 

Therapie: rode lamp, rode voeding (groenten, vruchten e.d.), geneeskruiden met rode bloemen, rood gekleurd water drinken, rode omgeving, rode kleding of windsels op de plek. 

Als er met lampen wordt gewerkt niet langer bestralen dan vijf minuten op de betreffende plaats, indien aangenaam, dan dagelijks langzaam opvoeren. Nooit langer dan een kwartier.